Page 6 - กำหนดมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม นาโนเทคโนโลยี เล่ม๓
P. 6
มอก. 2691 เลม 3–2558
ั
ั
ื
ึ
ุ
่
การควบคมความเสยงของการใชงานวัสดุนาโน คอการเขาใจถงโอกาสการรบสมผสกับวัสดุนาโนจากการ
ั
ี
ั
ั
ั
ื
่
ํ
ุ
ิ
ผลตและการใชงาน โดยมีมาตรการเพือควบคม จัดการ หรอลดการรบสมผสกับวัสดุนาโน ทาใหสามารถ
่
้
ี
ุ
ึ
ี
่
ควบคมความเสยงทอาจเกิดขนได
ิ
ั
การประเมนความเสยงและการรบสมผสของวัสดุนาโนควรมีการดําเนินการตลอดวัฏจักรชีวิตของ
ี
่
ั
ั
ี
ี
่
้
ผลตภัณฑทมวัสดุนาโนเปนองคประกอบตงแตกระบวนการสงเคราะหวัสดุนาโน การเก็บและการจัดการ
ั
ั
ิ
ั
่
ํ
การนําวัสดุนาโนไปผลิตเปนผลตภัณฑ การใชงาน และการทาลาย เพือใหเกิดความมนใจในดานสขภาพ
่
ิ
ุ
และความปลอดภัย
ุ
ิ
ี
ั
ี
่
่
หมายเหต ุ แนวทางการจัดการดานความเสียงของวสดนาโนตลอดวัฏจักรชวิตของระบบผลตภัณฑทมวัสด ุ
ี
ั
ี
ั
่
ุ
้
้
นาโนเปนองคประกอบ เริมตนตงแตการผลิตวัสดนาโน (หรือสารตงตนของวัสดนาโน) ทมจุดเริม
่
ี
่
ุ
ิ
ู
ุ
่
ี
ึ
จากผืนดนไปยังจุดทซงวัสดนาโนทเหลือตกคางถูกสงกลับสสงแวดลอม ดไดจาก มอก. 2691 เลม 6
่
ู
่
ี
่
ิ
ี
ซงเกยวของกบขอแนะนาเกยวกบความปลอดภัยและประเมินความเสยงในการผลิตวัสดนาโน
่
ุ
ี
่
ึ
ํ
่
่
ี
ั
ั
่
ี
4.2 แนวโนมความเสยงของวัสดุนาโน
ึ
วัสดุนาโนเปนวัสดุทมขนาดระดับนาโนสเกลซงอยูในชวง 1 nm ถง 100 nm โดยประมาณ และดวยขนาด
ี
ี
่
ึ
่
ี
่
ดังกลาวทาใหวัสดุมสมบตพิเศษทแตกตางจากสารชนดเดียวกันทอยูเปนอะตอม หรอโมเลกุล หรอวัสดุ
ํ
ื
ื
ี
ั
ิ
ิ
ี
่
ขนาดใหญ ซงมนุษยสามารถนําสมบัติพิเศษทีเกิดขึนมาใชเพือใหเกิดประโยชนได แตขณะเดียวกันสมบัติ
ึ
้
่
่
่
้
ี
่
พิเศษทเกิดขน ทงทระบไดและระบไมได สงผลใหความเปนพิษของวัสดุนาโนเปลยนไปดวยเชนกัน สมบต ิ
ั
ุ
ี
่
ึ
้
ี
่
ุ
ั
ของวัสดุนาโนทอาจสงผลใหแนวโนมความเสยงของวัสดุนาโนตอสขภาพเปลยนแปลงไป ไดแก
ี
ี
่
ี
่
่
ุ
(1) ขนาดทเลกของวัสดุนาโน
็
ี
่
่
่
ี
็
่
วัสดุนาโนมขนาดเลก จึงผานเขาสูระบบตาง ๆ ของสิงมีชีวิตไดดีกวาวัสดุทีมีขนาดใหญกวา ซึง
ึ
ี
่
ื
รวมถงโอกาสการเคลือนยายตาแหนงทงายกวาดวย เชน การเคลอนทผานขอบเขตเซลล หรอการ
่
ื
่
่
ํ
ี
เคลอนทจากปอดเขาสกระแสเลอดโดยตรง และตอไปยังอวัยวะตาง ๆ ทังหมดของรางกาย หรือการ
้
ื
่
่
ู
ื
ี
ื
่
่
สะสมในจมก และเคลอนทตอไปยังสมองโดยตรง
ู
ี
่
ิ
ี
(2) พืนทผวทสงขนของวัสดุนาโน
้
ี
ึ
้
่
ู
ึ
่
ี
่
ี
็
ํ
ี
ิ
วัสดุนาโนมขนาดเลก ทาใหมพืนทผวตอมวลทสงกวาวัสดุขนาดใหญ ซงอาจสงผลใหความเปนพิษ
้
ี
ู
่
ู
สงขนดวย
้
ึ
(3) ความสามารถในการละลาย
ี
่
วัสดุนาโนมความสามารถในการละลายท่เปลียนแปลงไป การลดขนาดชวยใหความสามารถในการ
ี
่
ึ
้
ึ
ั
่
ี
ละลายเพิมขน ซงปรากฏการณนีอาจชวยเพิมอตราสารเขาระบบชวภาพ (bioavailability) ไดมากกวา
้
่
อนุภาคชนิดเดียวกันทละลายไมไดเนืองจากอนุภาคมขนาดใหญ สวนวัสดุนาโนทมสมบตการละลาย
่
ี
ี
ี
ิ
่
่
ี
ั
-4-